Menopauze: wat is dat eigenlijk?
LifestyleDe overgang is de periode in je leven waarin je lichaam de vruchtbare periode achter zich laat. De hormoonhuishouding verandert en je lichaam moet op zoek naar een nieuwe balans. Door de schommeling van hormonen kunnen er fysieke en mentale ongemakken optreden. Door onwetendheid weten vrouwen soms niet wat hen overkomt of herkennen ze de symptomen niet. Wij leggen je meer uit over deze periode, wat je ervan kan verwachten en hoe je er het beste mee om kan gaan.
Overgang vs. menopauze
De begrippen overgang en menopauze worden vaak door elkaar heen gebruikt, maar ze hebben beide een andere definitie. Wij geven je daarom een korte en bondige biologieles zodat je weet wat er op je af kan komen in deze fase. De overgang is de periode rondom de laatste ongesteldheid waarbij de eierstokken geleidelijk stoppen met het produceren van het vrouwelijk geslachtshormoon oestrogeen. Tijdens de overgang neemt deze productie af en laat je lichaam de vruchtbare periode achter zich. De overgang duurt gemiddeld vijf tot tien jaar en vindt meestal plaats bij vrouwen rond de 45 jaar oud. Één op de 100 vrouwen komt daarentegen te vroeg in de overgang. Dit kan bijvoorbeeld genetisch zijn overgedragen of door langdurig veel te roken. De menopauze is daarentegen geen periode, maar is het moment dat de laatste menstruatie plaatsvindt.
Fases van de overgang
De overgang is op te delen in vier fases. De eerste fase is de premenopauze, hierbij verandert de hormoonhuishouding. De ene vrouw ervaart hier direct last van, de ander heeft het eigenlijk niet eens door. Deze eerste fase wordt opgevolgd door de perimenopauze. Dit is de periode rondom de menopauze en hier worden vaak de meeste klachten ervaren. Je herkent deze periode aan een menstruatie die steeds onregelmatiger wordt. Na deze fase volgt de menopauze zelf. Dit is dus de laatste menstruatie, ook al weet je dit op dat moment nog niet. Tot slot breekt de laatste fase aan, namelijk de postmenopauze. Hierbij is de laatste menstruatie geweest, maar zijn de klachten nog niet voorbij. De overgang is één jaar na de laatste menstruatie officieel voorbij.
Veelvoorkomende klachten
Bij de overgang kunnen verschillende lichamelijke en mentale klachten komen kijken. Net als met ongesteldheid, verschilt het per vrouw hoeveel last je ervaart. Kenmerkende klachten van de overgang zijn opvliegers, nachtzweten, stemmingswisselingen, slapeloosheid en concentratieproblemen. Daarnaast ervaren vrouwen ook pijn in het hoofd, de rug, de buik, de spieren en de gewrichten. Omdat je hormonen gaan schommelen, bestaat de kans dat de stofwisseling vertraagd, met als gevolg dat je kan aankomen. Ook is het mogelijk dat door de daling van hormonen de vetopslag kan verschuiven van de heupen en dijen naar de buik. Je kunt pijn gaan ervaren tijdens het vrijen, last hebben van een droge, geïrriteerde of jeukende vagina en een verlaagd libido hebben. Haaruitval, urineverlies, niet helder kunnen nadenken en huidirritatie vallen ook onder mogelijke klachten. Een hele vervelende waslijst dus. De klachten kunnen een beperking vormen voor je dagelijkse routine en privéleven. Je voelt je moe, minder gezond en minder fit. Praat hierover met je partner en een leidinggevende op werk; er is niks mis met een stapje terug doen of vragen om hulp.
Wat kan ik doen?
De overgang overkomt elke vrouw, maar dat betekent niet dat je je er helemaal over hoeft te geven. Veel klachten zijn redelijk goed tegen te gaan door de focus op je gezondheid aan te scherpen. Let extra op je voeding, plan ontspanningstijd voor jezelf en probeer regelmatig te blijven bewegen. Houd je last van klachten en word je beperkt in je functioneren, plan dan een bezoek aan je huisarts. Met een passend dieet of supplement kan je mogelijk een aantal klachten tegengaan.